Mustafa Taskin - ayakizi
Raku Seramik yöntemi..
Bu hafta, çok merak edilen Raku Seramik yapımını ve özelliklerini yerinde izlemek ve öğrenmek için Kapadokya’ nın el sanatları merkezi Avanos’ ta Mustafa Uluada Usta’ nın seramik atölyesine konuk olduk.. Raku, bir Japon seramik pişirme yöntemidir. Geçmişi 16. yy’ a kadar dayanan düşük ısı pişirim tekniğidir.Deneyselliğe ve sürpriz sonuçlara açık bir sırlama tekniği olan Raku, Japonca’ da neşe, zevk, rahatlık anlamına gelmektedir. 16. ve 17 yüzyıllarda yapılan çay seremonilerinde sıkça kullanılan Raku Seramikleri daha sonra giderek yaygınlaşmıştır. . Günümüzde, yalnız Japonya’da değil, başta batı ülkeleri ve Amerika olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde yaygın olarak uygulanmaktadır. Özellikle Kapadokya’ nın el sanatları merkezi Avanos’ ta Raku sırlama tekniği oldukça gelişmiş olup değerli ve birikimli ustaların elinde en güzel eserler verilmektedir.. Bugün raku sanatçıları formlarını tornada şekillendirip, daha sonra çamur yeterli sertliğe gelince el ile müdahale ederler. Rakuda kullanılacak kile, raku pişiriminin tekniğindeki şoka ve maşa kullanımına dayanıklı olması için kum ve şamot katılır . Raku yapılacak parçaların kendine özgü ağırlık, boyut ve formlarının, fırına ve maşa kullanımına uygun olması gerekmektedir. Raku sırının pişme sıcaklığı 900 ile 1000 derece arasındadır. Bu sırlar genelde kurşunlu ve ham sırlardır. Raku sırlarının en hoş özellikleri çeşitli renk skalası ve çeşitli oksitlerden sağlanabilecek metalik parlaklıklarıdır. Dünyada birçok yerde yaygın olarak kullanılan Raku seramikleri, renk ve dokuları ile seramikçileri kendine bağlamıştır. Raku Pişirimi: Raku pişirimine uygun bir çamurla üretilen ürüne sır uygulanır veya sırsız da bırakılabilir. Sırsız olan yüzeyler pişirim süresindeki redüksiyon işleminde oluşacak karbon nedeniyle siyaha dönecektir. Ürünler fırına birbirine temas etmeyecek şekilde yerleştirildikten sonra fırın ısıtılır, bu ısıtma sırasında fırın ısısının takibi önemlidir, bunun için yüksek ısıölçer kullanılmalı ve takip edilmelidir. 900 ile 1000 derece arasında pişirilmektedir. 1000 dereceyi bulan pişirmenin ardından fırın kapağı açılarak pişen ürünler bir maşa yardımıyla alınırak önceden hazırlanmış içinde kağıt, yaprak veya odun talaşı olan metal redüksiyon kabına bırakılır ve redüksiyon kabının kapağı kapatılır. 20 dakika kadar süren redüksiyon süresinden sonra redükte olup soğuyan ürünler temizleyip şaşırtıcı sonuçların keyfi çıkarabilir, Artık sürpriz renk ve sürpriz desenlerdeki Raku Seramikleri göz kamaştıran parlaklıkları ile de gerçek birer sanat eseri olmuştur. Mustafa Taşkın |